Wat is reflexintegratie?
Primaire reflexen.
Om antwoord te kunnen geven op de vraag wat reflexintegratie is, is het nodig om te weten wat deze reflexen eigenlijk zijn.
Primaire reflexen zijn de eerste bewegingen waarmee baby’s op hun omgeving reageren. In het eerste levensjaar verdwijnen deze automatische reacties, om steeds meer plaats te maken voor bewuste bewegingen. Het lichaam integreert de reflexen en kan zich hierdoor steeds verder ontwikkelen. Het zenuwstelsel ontwikkelt zich en het lichaam leert bewust te bewegen.
Deze reflexen zijn in eerste instantie bedoeld ter overleving en bescherming, maar zijn ook de neurologische bouwstenen voor al onze aangeleerde bewegingen en vaardigheden.
Houdingsreflexen
Wat later ontstaan de houdingsreflexen, die ervoor zorgen dat de zwaartekracht overwonnen kan worden: een baby gaat het hoofd op tillen, gaat zich oprichten en komt tot kruipen en lopen. Deze houdingsreflexen worden ook door het lichaam geïntegreerd. Hierdoor is een juiste houding en beweging mogelijk als we ouder worden, zonder compensatie.
Niet geïntegreerde reflexen
Hoe beter de reflexen geïntegreerd zijn, hoe doelgerichter we ons kunnen gedragen en bewegen. Als er nog actieve reflexen aanwezig zijn kunnen we niet doelgericht en doeltreffend onze ‘taken’ volbrengen en volhouden. Deze taken kunnen liggen op lichamelijk, emotioneel en/ of neurologisch gebied. Het kost het ook veel energie voor kinderen en volwassenen om de taken uit te voeren. (Vergelijkbaar met een computer die draait op een oud programma; de computer is traag en veel taken kunnen niet goed uitgevoerd worden).
Hierdoor kan een vertraging ontstaan in de ontwikkeling op een bepaald gebied. Dit is afhankelijk van welke reflexen nog niet geïntegreerd zijn.
Wat doet reflexintegratietherapie?
Door het regelmatig doen van de eenvoudige, maar doeltreffende oefeningen kunnen de reflexen door het lichaam geïntegreerd worden. Oefeningen bedoeld om lichaam en brein te ontwikkelen en in functie te verbeteren. Functieverbetering omdat er nieuwe verbindingen in de hersenen worden gemaakt, waardoor klachten afnemen en uiteindelijk verdwijnen.
Om goed te kunnen begrijpen waarom deze oefeningen essentieel zijn als fundament voor onder andere het leren, is een bepaalde kennis van het brein, de hersenen, nodig. Ik zal het kort en simpel proberen te houden.
Voorwaarde voor het efficiënt functioneren van de hogere hersenfuncties, is dat de lagere hersenfuncties (die onder andere houding, evenwicht en bepaalde motorische vaardigheden besturen) een automatisme zijn geworden en ook bewust aangestuurd kunnen worden.
Als dit niet zo is, moeten de grote hersenen voortdurend bijsturen. Hierdoor worden hogere functies, zoals bijvoorbeeld lezen en/of rekenen, minder efficiënt. Als gevolg daarvan kunnen problemen ontstaan.
Elke stap in de ontwikkeling is afhankelijk van een bepaalde mate van rijping van een vorige stap. Dus eigenlijk zijn bijvoorbeeld lezen en taal afhankelijk van de ontwikkeling van de lagere delen van de hersenen. Een kind leest met het gehele lichaam en brein, niet alleen met de grote hersenen, het hoogste deel.
Dat is wat reflexintegratietherapie doet. We zorgen ervoor dat de lagere delen van de hersenen de juiste prikkels krijgen om stappen te kunnen zetten in de ontwikkeling, zodat die functies een automatisme worden. Hierdoor ontstaat er ruimte om de hogere functies in z’n geheel te kunnen aanspreken en benutten.
Wanneer Reflexintegratietherapie?
- Bij kinderen die altijd “aan” staan
- Bij heftige emoties
- onhandigheid
- moeite met leren zwemmen
- onderuit gezakt zitten tijdens werken op school
- moeite met concentreren
- moeilijk normaal op stoel blijven zitten
- moeite met leren
- knoeien met eten
- etc.
Ook maak ik gebruik van oefeningen uit de Braingym wanneer passend bij de hulpvraag.
Braingym is ook gericht op het leggen van de juiste verbindingen in de hersenen, waardoor bepaalde zaken makkelijker zullen gaan verlopen.
Om de juiste verbindingen te kunnen leggen, is herhaaldelijk oefenen in de thuissituatie noodzakelijk. Dit vraagt dus wel commitment van zowel ouders als kind.